-
شیرکنترل جهت
o شيرهاي راهدهنده
اين شيرها وسيلهاي جهت باز كردن و يا بستن مسير جريان بوده كه در اثر اين عمل حركت سيستم شروع يا متوقف میشود.
نام شير بستگی به تعداد مواضع سوئيچی و تعداد دهانههای آن شير دارد. به طور مثال شير راهدهنده 2/3 (خوانده ميشود سه-دو) يعني شيری كه داراي 3 دهانه و دو موضع سوئيچی ميباشد. البته در موقع بيان نام شير، حالت موضع سكون شير نيز بيان ميشود. برای مثال شير 4/3 با موضع نرمال بسته. انواع متداول شيرهای راهدهنده به صورت 5/3 , 5/2 , 4/3 , 4/2 , 3/2 , 2/2 میباشد. تحريک شيرها توسط انواع مكانيزمهای دستی، برقی، مكانيكی، هيدروليكی و پنوماتيكی قابل تحريک ميباشند.
o شيرهای قطع و وصل
اين شيرها به منظور قطع و وصل جريان استفاده میشوند. مكانيزم كار اين شيرها ميتواند به صورت نشستنی يا كشويی باشد. شير قطع و وصل ميتواند عبور جريان را به صورت غيرپلهای كم و زياد نمايد.
o شيرهای يکسوكننده
شيرهای یکسوكننده وسيلهای هستند كه اجازه عبور جريان را فقط در یک جهت میدهند و از جهت مقابل مانع عبور جريان میگردند و بدين جهت آنها را شير با مانع برگشت نيز مینامند.
-
شیرهای کنترل فشار
شيرهای كنترل فشار وسيلهای در سيستمهای هيدروليک میباشند كه توسط آنها میتوان فشار سيستم را تعيين، محدود و يا كاهش داد و بهطور كل فشار سيستم تحت تاثير آنها قرار میگيرد.
o شير محدودكننده فشار
اين شير براي محدود كردن فشار سيستمهای هيدروليكی به كار گرفته میشود و میتواند سيستم را از افزایش فشارهايی كه در اثر ازدياد بار در سيستم پديد میآيد، حفظ نمايد. حداكثر فشار تنظيم شده در اين شير معمولا بيش از حداكثر فشار كاري مصرفكننده میباشد.
شير محدودكننده فشار يا Relief Valve از پركاربردترين انواع شيرهای كنترل فشار میباشد. از اين شير جهت محافظت از پمپ و اجزای سيستم در مقابل افزايش فشار استفاده میشود. همچنين حداكثر قدرت سيلندر و هيدروموتور توسط اين شير محدود میگردد. شير محدود كننده فشار يك شير با موضع نرمال بسته است كه در هنگام رسيدن فشار به مقدار معين، جريان اضافي را از پمپ به مخزن باز گردانده و سطح فشار را در حد تنظيمی نگه میدارد.
شيرهای محدودكننده فشار با توجه به ميزان دبی عبوری به دو نوع ساده و پيلوتی تقسيم میشوند. نوع پيلوتی به صورت تركيب دو شير عمل نموده و امكان عبور حجم روغن خيلی زياد را دارا میباشد.
o شير كاهشدهنده فشار (رگولاتور فشار)
برای آن كه فشار ورودي به مصرفکننده را تقليل داده و به حد پايينتر برسانيم و همچنين براي اين كه فشار خروجی هميشه حتی در مقابل نوسانات فشار ورودي در حد معينی ثابت بماند، از شير كاهشدهنده فشار استفاده میگردد. به منظور تشخيص علامت مداری بين شير محدودكننده فشار و شير كاهشدهنده فشار بايستی به دو نكته توجه نمود:
- شير محدودكننده فشار در موضع سكون بسته است و سيگنال كنترلی از قسمت ورودی میآيد.
- شير كاهشدهنده فشار در موضع سكون باز است و سيگنال كنترلی از قسمت خروجی میآيد.
o شير تابع فشار
وقتی كه در يك سيستم هيدروليک فشار به حد معينی برسد، شير تابع فشار موجود در مسير در اثر تابعيت از فشار باز شده و اجازه عبور جريان را به قسمتهای ديگر سيستم میدهد.
o شير كانتربالانس
اين شير مقاومت كافی در مقابل عبور جريان در يک جهت را ايجاد نموده اما در جهت ديگر اجازه عبور آزاد را میدهد.
o شير بیباركننده
اين شير جريان ارسالی از پمپهای جابجايی مثبت را در مواقعی كه سيستم هيدروليک زير بار نيست، در فشار صفر به مخزن تخليه نموده و از مصرف توان و اتلاف حرارتی ناشی از تخليه سيال از طريق شير اطمينان در فشار بالا، كاسته میشود.
-
شیرهای کنترل جریان
از شيرهای كنترل جريان جهت تنظيم سرعت سيلندرها و موتورهای هيدروليكی به وسيله تغيير ميزان دبی ورودی يا خروجی آنها استفاده میشود.
شير كنترل جريان با باز و بسته كردن يك گلويی مسير عبور روغن را تنگ يا گشاد مینمايد. تنگ شدن مسير باعث افزايش فشار روغن عبوری میشود. فشار مورد نظر باعث باز شدن شير فشارشكن در ابتدای مسير میگردد. در نتيجه روغن اضافی از طريق اين شير به مخزن باز میگردد. از آنجا كه اين روغن با فشار تخليه میشود، توان موجود در آن تبديل به گرما شده و باعث افزايش دماي روغن میگردد.
-
كنترل سرعت سيلندر توسط روش Meter In و Meter Out
در روش Meter In، توسط ايجاد گلوگاه در پورت ورودی سيلندر، مقدار روغن ورودی به آن را كاهش داده و بدين ترتيب سرعت سيلندر را در حد مطلوب تنظيم مینمايند.
در روش Meter Out، ايجاد گلوگاه در مسير پورت خروجی روغن از سيلندر انجام میشود.
هر دو روش مذكور براي كنترل سرعت سيستمهای هيدروليک متداول میباشد. در استفاده از روش Meter Out در سيلندرها بايد به فشارسازی مضاعف در سمت ميل پيستون توجه نمود. در عوض اين روش در هيدروموتورها باعث تخليه روغن اضافی از پورت Drain موتور میگردد.